A escritora María Rosa Lojo, unha das figuras máis recoñecidas das letras arxentinas contemporáneas, ingresará na Real Academia Galega como membro de honra o mércores 28 de setembro 2022.
A autora, pronunciará o discurso titulado Unha galega filla en Buenos Aires nunha sesión extraordinaria que se desenvolverá a partir das 19:30 horas no salón de actos da RAG.
Responderalle en nome da institución o presidente Víctor F. Freixanes. O acto, aberto ao público ata completar a capacidade da sala, poderá tamén seguirse en directo dende academia.gal.
A RAG nomeou a María Rosa Lojo (Buenos Aires, 1954) membro de honra no pleno celebrado a finais de decembro de 2019 pero o ingreso tivo que adiarse por mor da pandemia de coronavirus.
Filla de pai galego e nai castelá, a académica electa conta cunha salientable traxectoria tanto como experta en literatura como autora dunha destacada obra creativa que a converteu nunha das escritoras arxentinas máis internacionais.
A súa é unha voz profundamente vencellada a Galicia. A emigración e o exilio son constantes por igual nos seus textos autobiográficos e de ficción e nos ensaios de investigación, á procura da restauración do legado galego no imaxinario arxentino como imprescindible elemento fundador da súa nacionalidade.
Con este obxectivo desenvolve tamén unha tarefa de divulgación constante entre a colectividade galega en Arxentina e en foros especializados internacionais.
María Rosa Lojo, doutora en Letras pola Universidade de Buenos Aires, foi investigadora principal do Consello Nacional de Investigacións Científicas e Técnicas de Arxentina (Conicet) e na actualidade é directora académica do Centro de Edicións Estudos Críticos de Literatura Arxentina na Facultade de Filosofía, Letras e Estudos Orientais da Universidade do Salvador, na capital porteña.
Dende 2015 é membro correspondente da Academia Norteamericana da Lingua Española (ANLE) e dende 2017 pertence ao consello de administración da Fundación Sur.
A súa obra literaria foi traducida a distintos idiomas e mereceu galardóns como o Premio de Poesía da Feira Internacional do Libro de Buenos Aires (1984), o do Instituto Literario e Cultural Hispánico de California (1999), o Premio á traxectoria en Literatura da asociación Artistas Premiados Arxentinos ou o Gran Premio de Honra 2018 da Sociedade Arxentina de Escritores, que recibiu por primeira vez en 1944 Jorge Luis Borges.
A autora recoñece a influencia que na súa literatura exerceron especialmente as lecturas de Rosalía de Castro e Álvaro Cunqueiro, pero antes de que iso acontecese xa atopara nos relatos orais do pai un elemento de identificación que compara ao que na cultura dos mapuches e ranqueis, os pobos orixinarios do centro e do sur de Arxentina, representa o chamado «canto de liñaxe».
A pegada galega aparece dende a súa primeira novela, Canción perdida en Buenos Aires al Oeste (1987) ata a última, Solo queda saltar (2018), pasando por Finisterre, traducida ao galego como A fin da terra (2006), Árbol de familia (2010) e Todos éramos hijos (2014).
Outro exemplo é o álbum ilustrado O libro das Seniguais e do único Senigual, publicado orixinalmente en 2010 en galego e vertido seis anos despois ao castelán.
Moitas das publicacións científicas de María Rosa Lojo abordan tamén especificamente a cuestión galega, deténdose na emigración, o exilio e os espazos simbólicos e a súa influencia na identidade arxentina.
As súas achegas abranguen, entre outros temas, o estudo dos estereotipos galegos no seu país natal e as súas transformacións, abordadas no libro Los ‘gallegos’ en el imaginario argentino. Literatura, sainete, prensa (2008); ou os aspectos autoficcionais da súa propia obra, temas todos eles tratados tamén en encontros internacionais nos que contribúe ao coñecemento da cultura galega.
